Opis
Kiedy potrzebna jest zgoda rodziców na wyjazd dziecka za granicę?
Kodeks rodzinny i opiekuńczy stanowi, że władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom. Zgodnie z prawem rodzice muszą decydować wspólnie o tak zwanych istotnych sprawach dziecka, a do takich należy między innymi wyjazd małoletniego dziecka za granicę.
Zgoda rodziców na wycieczkę zagraniczną (wywiezienia dziecka za granicę) będzie więc niezbędna za każdym razem, kiedy osoba małoletnia ma przekroczyć granicę pod opieką opiekuna innego niż opiekun prawny. Co ważne, w kwestii władzy rodzicielskiej, nawet jeśli dziecko wyjeżdża z jednym z rodziców, nadal potrzebuje zgody drugiego rodzica. W przypadku braku takiej zgody zastąpić ją może jedynie orzeczenie sądu.
Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, w której drugi rodzic został całkowicie pozbawiony władzy rodzicielskiej.
Jak powinna wyglądać zgoda rodziców na wycieczkę za granicę?
Zgoda rodziców na wycieczkę za granicę powinna przyjmować formę pisemną. Wiele biur podróży wymaga również, aby taki dokument posiadał urzędowe poświadczenie podpisów. W praktyce jest to poświadczenie notarialne, za które trzeba uiścić dodatkową opłatę.
Ponieważ notariusz nie przygotowuje zwykle wzorów takich oświadczeń, należy udać się do jego kancelarii z gotowym dokumentem. Druk podpisuje się następnie w obecności notariusza, po okazaniu dowodu tożsamości.
Inną kwestią jest natomiast język, w jakim należy sporządzić zgodę na wyjazd za granicę. Zasadniczo, taki dokument powinien zostać napisany po polsku i w języku kraju docelowego. Pozwala to bowiem na skontrolowanie oświadczenia zarówno przez polskie, jak i zagraniczne służby. Najczęściej jednak zgoda obojga rodziców przygotowywana jest po polsku i po angielsku, jako że jest to język „uniwersalny”.
Jak napisać zgodę rodziców na wyjazd dziecka za granicę?
Zgoda na wyjazd dziecka za granicę po polsku i angielsku musi zawierać co najmniej dwa elementy: dane dziecka oraz oznaczenie celu podróży. Chociaż teoretycznie można przygotować zgodę, która będzie obejmowała wszystkie wyjazdy aż do osiągnięcia przez dziecko 18. roku życia, to może zdarzyć się, że taki dokument nie zostanie uznany za granicą. Bezpieczniej jest zatem sporządzić osobną zgodę na każdą podróż.
Pisemna zgoda na wyjazd dziecka za granicę po angielsku i po polsku powinna składać się z następujących elementów:
- data i miejsce sporządzenia,
- dane rodziców, w tym imię, nazwisko, PESEL, numer dowodu osobistego, adres zamieszkania, numer telefonu,
- dane dziecka, w tym imię, nazwisko, PESEL, numer paszportu, adres zamieszkania,
- dane opiekuna, z którym dziecko wyjeżdża za granicę (takie same jak rodzica),
- oznaczenie celu podróży,
- oznaczenie czasu podróży (okresu obowiązywania zgody),
- czytelne podpisy rodziców.
Dodatkowo, w zgodzie warto ująć upoważnienie dla opiekuna do podejmowania decyzji w sprawie leczenia dziecka – w nagłych przypadkach. Dokument można przygotować w oparciu o sprawdzony wzór druku, jakim jest zgoda rodzica na wyjazd dziecka za granicę wzór polsko angielski. Po wypełnieniu wystarczy udać się z nim do notariusza i podpisać zgodę w jego obecności.
Kiedy zgoda rodzica na wyjazd za granicę nie jest wymagana?
Jeśli rodzice dysponują pełną władzą rodzicielską, ich wspólna zgoda na wyjazd dziecka za granicę będzie niezbędna niezależnie od tego, czy wycieczka jest organizowana przez szkołę, czy przez biuro podróży. Nawet jeśli dziecko ma wyjechać za granicę z innym członkiem rodziny, np. z babcią, konieczne będzie przygotowanie takiego dokumentu w odpowiednim języku i w odpowiedniej formie.
Co istotne, zarówno zgoda na wycieczkę szkolną za granicę, jak i zgoda na wycieczkę z biurem podróży musi zostać przygotowana osobno dla każdego dziecka. Nie można więc uwzględnić w treści jednego dokumentu danych wielu osób małoletnich, dlatego za notarialne poświadczenie podpisów trzeba będzie zapłacić proporcjonalnie więcej.
Nieco inaczej kształtuje się sytuacja w przypadku, kiedy jeden z rodziców nie dysponuje pełną władzą rodzicielską. Jeśli drugi opiekun dziecka:
- został pozbawiony władzy rodzicielskiej,
- ma zawieszoną władzę rodzicielską,
- ma ograniczoną władzę rodzicielską w kwestiach dotyczących miejsca zwykłego pobytu dziecka,
- został pozbawiony uprawnienia do współdecydowania o zmianie miejsca pobytu dziecka (na podstawie orzeczenia sądu zagranicznego, uznanego w Polsce),
to jego zgoda na wyjazd nie będzie wymagana.
W wymienionych wyżej sytuacjach rodzic, który posiada pełnię praw rodzicielskich może samodzielnie decydować o wyjeździe zagranicznym dziecka. Oznacza to, że ma prawo pojechać z małoletnim za granicę bez zgody drugiego rodzica i że może samodzielnie wyrazić zgodę na wyjazd dziecka za granicę pod opieką innego, wskazanego opiekuna.
W innych okolicznościach wywiezienie dziecka za granicę bez zgody drugiego rodzica traktowane jest jako uprowadzenie, za co zgodnie z przepisami kodeksu karnego grozi kara pozbawienia wolności do lat 5.
Warto wspomnieć również, że z oczywistych względów zgoda drugiego rodzica na wyjazd zagraniczny dziecka nie jest wymagana, gdy:
- rodzic nie żyje,
- rodzic został uznany za zaginionego orzeczeniem sądu, bądź na podstawie aktu zgonu,
- ojcostwo nie zostało ustalone,
- sąd wyraził zastępczą zgodę na wyjazd dziecka.
Co jeśli drugi rodzic nie wyraża zgody na wyjazd dziecka za granicę?
Kiedy władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom w pełni, decyzję w sprawie zagranicznego wyjazdu swojego dziecka muszą oni podejmować wspólnie – nawet jeśli są rozwiedzeni lub pozostają w separacji. W przypadku, kiedy jeden z opiekunów prawnych nie wyraża zgody na wyjazd, rodzic może uzyskać zgodę zastępczą od sądu opiekuńczego.
Zgodnie z treścią art. 97 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
§1. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania.
§2. Jednakże o istotnych sprawach dziecka rodzice rozstrzygają wspólnie; w braku porozumienia między nimi rozstrzyga sąd opiekuńczy.
