fbpx

SkutecznyNauczyciel.pl

Innowacje pedagogiczne – przykłady i rodzaje

Innowacje pedagogiczne – przykłady i rodzaje

Praca nauczyciela to praca wyjątkowo twórcza i kreatywna na wielu płaszczyznach. Rzeczywistość jednak zmienia się błyskawicznie, a co za tym idzie, zmieniają się także potrzeby, oczekiwania, jak i problemy i trudności uczniów.

Odpowiedzią na zmienność otaczającej nas rzeczywistości są innowacje pedagogiczne. Czym właściwie jest innowacja pedagogiczna i jakie rodzaje innowacji wyróżniamy? Jakie cele ma innowacja i w jaki sposób ją napisać? Odpowiedzi znajdziesz w poniższym artykule, a poniżej pobierzesz gotowe przykładowe innowacje pedagogiczne:

Co to jest innowacja pedagogiczna?

Innowacja pedagogiczna to każde nowatorskie rozwiązanie:

  • programowe,
  • organizacyjne
  • lub metodyczne,

…które ma na celu podniesienie jakości pracy szkoły już od pierwszego etapu edukacyjnego.

Aby rozwiązanie mogło być nazwane innowacją, musi być podejściem nowatorskim. Dyrektor placówki powinien zachęcać nauczycieli do zgłaszania innowacji pedagogicznych, gdyż są one nieodzownym elementem działalności szkoły.

Nie istnieją żadne przepisy, które określałyby procedury wewnątrzszkolne dotyczące prowadzenia działalności innowacyjnej. Każda szkoła może przyjąć własne zasady jej prowadzenia, zawierając je w statucie i aktach wewnątrzszkolnych.

Głównym celem wprowadzania innowacji pedagogicznej jest lepsze dostosowanie programu nauczania do faktycznych potrzeb uczniów. Wprowadzania innowacja ma stanowić uzupełnienie dla standardowych działań dydaktycznych i wychowawczych szkoły.

Rodzaje innowacji pedagogicznych

Zasadniczo wyróżniamy trzy podstawowe rodzaje innowacji pedagogicznej- innowacje programowe, organizacyjne i metodyczne. Innowacja programowa odnosi się do zmian w realizowanych programach nauczania. Ważne jest jednak to, że w ramach innowacji programowej nie dopuszcza się sytuacji, w której podstawa programowa nie zostałaby zrealizowana.

Przykładem takie innowacji jest np. rozszerzenie realizowanego programu nauczania o treści, które nie są uwzględnione w podstawie programowej. Drugim rodzajem innowacji jest innowacja organizacyjna, która odnosi się do organizacji procesu nauczania. Przykładem może być np. wprowadzenie metody projektów do realizacji podstawy programowej.

Trzecim rodzajem innowacji jest innowacja metodyczna. Dotyczy ona ściśle zmian w procesie nauczania. Może obejmować np. wykorzystania nowatorskich pomocy dydaktycznych. Zazwyczaj innowacja ma mieszany charakter i dotyczy kilku obszarów. Jej istotą jest jednak zupełnie nowe podejście, kreatywność i otwartość na całkowicie nowe rozwiązania.

W jakim celu wprowadza się innowację pedagogiczną?

Praca nauczyciela powinna mieć charakter twórczy. Jego wyrazem jest m.in. szukanie nowych rozwiązań, łatwe dostosowywanie się do dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości społecznej. Zmiany w metodyce form pracy są potrzebne dla podnoszenia i utrzymywania wysokiej jakości pracy szkoły.

Poza tym innowacje:

  • pobudzają inicjatywę uczniów,
  • motywują ich do wysiłku, nauki,
  • podejmowania jakichkolwiek działań,
  • rozwijania zainteresowań,
  • rozwijanie samodzielności w dorosłym życiu,
  • umiejętność pracy zespołowej,
  • oraz poprawę jakości pracy szkoły.

Znakiem dla nauczyciela, że czas pomyśleć o wprowadzeniu innowacji jest m.in. brak zadowolenia z efektów swojej pracy. Jeśli pomimo wszelkich starań, efekty działań edukacyjnych nie są zadowalające, oznacza to, że coś należy zmienić.

Czasem bywa tak, że uczniowie, jak i ich rodzice sami zaznaczają, że mają wyższe oczekiwania. Wprowadzenie innowacji pozwoli na rozszerzenie materiału przy jednoczesnym zachowaniu podstawy programowej.

Nowatorskie innowacje pedagogiczne są skuteczne dla zwiększenia motywacji uczniów, ich zaangażowania i zainteresowania. Warto również zaznaczyć, że dzisiejszy świat zmienia się tak szybko, że wprowadzanie innowacji jest koniecznie, by przygotować dzieci i młodzież do przyszłościowego rynku pracy i społeczeństwa.

Jak stworzyć przykładowy opis innowacji pedagogicznej?

Nie istnieje jeden wzór innowacji pedagogicznej. Można jednak wymienić kilka elementów, które taka innowacja powinna zawierać. Jednym z takich elementów jest wskazanie rodzaju innowacji pedagogicznej i jej autora lub autorów.

Należy określić także, do kogo innowacja jest skierowana i jaki jest jej tytuł. Kolejnym elementem jest wskazanie okresu realizacji innowacji, opisu innowacji, założonych celów, zasad, przewidywane osiągnięcia i sposób ewaluacji. Wzór innowacji wyglądać może mniej więcej w ten sposób:

formularz innowacji pedagogicznej

Każda innowacja powinna zawierać określone niezbędne zasoby, datę i miejsce, a opcjonalnie także bibliografię, jeśli była wykorzystana. Nauczyciel przed przygotowaniem opisu innowacji, musi zastanowić się nad kilkoma kwestami.

Po pierwsze, kogo dotyczyć będzie innowacja. Poza tym, jakie zajęcia ma ona obejmować i czy realizacja tej innowacji jest realna dla nauczyciela, czy ma on odpowiednie warunki. Czasem innowacja wymaga dodatkowych środków finansowych, o które również musi zadbać nauczyciel, dlatego takie kwestie warto przemyśleć jeszcze przed wprowadzeniem innowacji.

Czym jest sprawozdanie z innowacji pedagogicznej?

Sprawozdanie z innowacji pedagogicznej, czyli inaczej ewaluacja innowacji pedagogicznej to dokument, którego celem jest ocena poprawy jakości funkcjonowania szkoły dzięki wprowadzonej innowacji pedagogicznej.

Dokument ten zawiera w sobie opis przebiegu realizacji innowacji, wnioski z ich realizacji. Aby trafnie i obiektywnie odpowiedzieć na te pytania, nierzadko wykorzystuje się opinie uczniów, które zbiera się przy użyciu ankiet.

Ewaluacja innowacji pedagogicznej musi zawierać dokładne dane jej autorów, opis rodzajów innowacji, a także wskazanie miejsca i terminu jej realizacji. Bardzo ważne jest, by w sprawozdaniu zawrzeć informację na temat zakresu innowacji oraz tego, czy powstała ona w oparciu o Podstawę programową kształcenia ogólnego, czy też nie.

Przykłady innowacji pedagogicznych w przedszkolu i klasach 1-3

Innowacje pedagogiczne w szkole podstawowej czy w przedszkolu są narzędziem potrzebnym w każdej grupie wiekowej. Jeżeli mówimy o innowacji w przedszkolu, mamy na myśli przede wszystkim reorganizację różnego rodzaju zajęć programowych, ruchowych czy innych zajęć edukacyjnych, które mają związek z indywidualnymi uzdolnieniami uczniów.

W klasach 1-3 potrzeby edukacyjne uczniów znacząco wzrastają. Przykłady innowacji dla tej grupy wiekowej mogą obejmować działania, które mają na celu kształtowanie poczucia odpowiedzialności, za własne zdrowie, rozwój umiejętności społecznych czy nauka pokonywania własnych słabości.

Odejście od stereotypów zdecydowanie ma tutaj kluczowe znaczenie dla dostosowania planu nauczania do aktualnych potrzeb. Nauczyciel, który potrafi dostosować się do otoczenia, jest o wiele skuteczniejszy w swoim działaniu, zarówno dydaktycznym, jak i wychowawczym i opiekuńczym.

Czy warto wprowadzać innowacje pedagogiczne?

Innowacje pedagogiczne to doskonały sposób na ożywienie uczniów, zmotywowanie ich do działania, własnego pogłębiania wiedzy czy po prostu do kreatywnego i twórczego działania. Tworzenie innowacji ma pozytywny wpływ zarówno na uczniów, jak i na nauczyciela, który tę innowację tworzy.

Uczeń otrzymuje zupełnie nowe możliwości rozwoju, dostosowane do potrzeb i otaczającej rzeczywistości, nauczyciel natomiast zyskuje okazję do rozwoju, wyrażenia swojej kreatywności, a jednocześnie podniesienia swoich kwalifikacji zawodowych.

Joanna Duplaga
Scroll to Top